Rektoskopia to badanie polegające na wziernikowaniu kanału odbytu i odbytnicy. W trakcie rektoskopii można również zobaczyć końcowy odcinek jelita grubego - esicę.
Jest to badanie, które umożliwia ocenę stanu morfologicznego błony śluzowej badanego odcinka jelita grubego i pozwala wyjaśnić zmiany o podłożu zapalnym, wrzodowym lub nowotworowym.
Na czym polega rektoskopia
W trakcie rektoskopii możliwe jest pobranie materiału do badania histopatologicznego i bakteriologicznego. Możliwe jest także usuwanie polipów, ciał obcych i hamowanie krwawienia. Badanie wykonywane jest za pomocą rektoskopu - sztywnego wziernika o długości od 20 do 30 cm i średnicy 2 cm. Do rektoskopu w trakcie badania jest doprowadzane tzw. zimne światło za pomocą światłowodów.
Wskazania do rektoskopii
- bóle w okolicy odbytu, podbrzusza;
- zmiana rytmu wypróżnień lub kształtu oddawanego stolca (stolec taśmowaty, ołówkowaty), daremne parcie na stolec bądź bezwiedne oddawanie stolca;
- krwawienie z odbytu (także tzw. krwawienie utajone - krew w stolcu jest stwierdzana tylko w badaniu laboratoryjnym, a nie jest widoczna gołym okiem);
- guzy w odbycie;
- sączenie wydzieliny z odbytu;
- świąd odbytu z niewyjaśnionej przyczyny;
- inne (wziernikowanie mające na celu pobranie wycinków błony śluzowej, w celu potwierdzenia istnienia niektórych procesów chorobowych np. skrobiawicy).
Przygotowanie do rektoskopii krok po kroku:
- w przeddzień badania rektoskopii, późnym wieczorem należy wykonać wlewkę doodbytniczą np. RECTANAL, ENEMA (preparaty dostępne bez recepty);
- w dniu badania na 3 godziny przed jego rozpoczęciem, należy ponownie wykonać wlewkę doodbytniczą np. RECTANAL, ENEMA;
- w dniu badania można pić płyny.
Rektoskopia: przebieg badania
Przed badaniem rektoskopii należy przebrać się w odzież ochronną i ułożyć się na leżance do badań przyjmując pozycję kolankowo-łokciową z rozstawionymi kolanami. U osób ciężko chorych lub ze zmianami w układzie kostno-mięśniowym (następuje wówczas wyprostowanie okrężnicy esowatej), gdy nie jest możliwe przyjęcie wspomnianej pozycji, badanie wykonuje się w ułożeniu lewobocznym Simsa (pacjent ma przykurczone uda, pośladki są nieco wysunięte poza brzeg stołu, tułów nieco skręcony, tak że brzuch jest zwrócony do stołu). Badanie rektoskopii rozpoczyna się obejrzeniem przez lekarza okolicy odbytu (lekarz sprawdza, czy nie ma tam przetok, guzków krwawniczych, ropni) i badaniem per rectum (badanie palcem przez odbyt). Następnie badający wprowadza posmarowaną żelem znieczulającym końcówkę rektoskopu na głębokość około 5 cm bez kontroli wzrokowej wnętrza odbytnicy. Dopiero potem, po wyjęciu z rektoskopu obturatora (łagodnie zakończonej zatyczki), umożliwiającego swoim kształtem lekkie wprowadzenie przyrządu przez strefę zwieraczy odbytu, prowadzi dalsze obserwacje.